Landskrona 1984

Cavalerie gericht in actie tegen frietkot

De Zweedse stad Landskrona wil een rookverbod invoeren voor thuiswerkende ambtenaren. Het gaat om een uitbreiding van het bestaande verbod. Ambtenaren mogen al niet roken tijdens diensturen op kantoor, buiten op de stoep of tijdens pauzes.

Sommige mensen lijken het geen gek idee te vinden, maar volgens mij is dit een rammelend idee, voor zover je het al een idee mag noemen. Want aan de ene kant geld verdienen - als overheid - aan tabak en aan de andere kant mensen thuis gaan controleren op gebruik van diezelfde tabak? Lijkt een beetje schizofreen, om niet te zeggen hypocriet.

Opgemerkt werd dat het toch geen betutteling kan heten omdat we helm- en gordelplicht in het verkeer wel wenselijk en acceptabel vinden. Daar valt weinig tegen in te brengen. Behalve misschien dat je als bestuurder of passagier zelf lang niet altijd schuld bent aan een verkeersongeval.

De roker echter weet in honderd procent van de gevallen dat zijn hobby of, tot verslaving uitgegroeide, gewoonte nadelige gevolgen heeft voor zijn gezondheid en dat de kans heel groot is dat het hem een aantal jaren van zijn leven kan kosten. Hij of zij neemt dat voor lief. Vanuit die optiek valt het te billijken dat de overheid de extra gezondheidskosten die dat oplevert probeert terug te verdienen.

Maar stel dat we besluiten het voorbeeld van Landskrona te volgen, dan denk ik dat het hek van de dam is. De dienst die de invallen uitvoert om thuiswerkers te controleren op nicotinegebruik kan snel worden uitgebreid met een tak die depressieven beboet die zich in de buurt van brug, spoor of water bevinden. Controles op gezonde eet- en leefpatronen kunnen dan niet lang meer uitblijven en wat te denken van het management en de medewerkers van fastfoodketens, conveniencefood producenten en de uitbaters van frietkotten.

Kortom, best een goed voorstel van die Zweden, maar laten ze  er nog even over nadenken en liefst door anderen dan de bestuurders in deze Zweedse stad.

Mij lijkt het dat zorgen dat mensen wéten dat een gewoonte of hobby dodelijke gevolgen kan hebben of kan leiden tot ernstige en langdurige aandoeningen een veel betere route is. Zoals veel mensen de totaal ongefundeerde illusie hebben dat hun feilloze rijstijl garant staat voor veilig thuis komen, zo kunnen veel mensen zich al evenmin voorstellen dat het voedsel dat ze bij de supermarkt kopen kan leiden tot nierfalen, suikerziekte en depressiviteit. Zij kunnen zich simpelweg niet indenken dat een verantwoordingsvolle, zorgzame en oprechte overheid zoiets zou toestaan. De fabrikanten van die spullen weten dat de werkelijkheid anders is en dat goedbedoelde wetten nogal ruwmazig zijn. Dus laten we eerst dat maar een aanpakken voordat we vreedzame doch rokende thuiswerkers in hun eigen huis in de boeien gaan slaan.