Moeten scholen in actie komen tegen overgewicht en obesitas
Overgewicht is een probleem met een toenemende omvang. Het punt is echter dat je er wel aan dood gaat, maar omdat het geen acute vorm van overlijden betreft en omdat de directe doodsoorzaak lang niet altijd in verband wordt gebracht met overgewicht (hart- en vaatproblemen, nierfalen, depressieve gevoelens, suikerzieke) wordt het te vaak genegeerd. In elk geval veel vaker dan roken. Overgewicht dreigt zodoende uit te groeien tot doodsoorzaak #1, ook omdat roken steeds minder populair is en er vorderingen worden gemaakt op het gebied van de oncologie.
De situatie doet zich echter voor dat scholen aan de ene kant fel optreden tegen roken en drinken van alcohol, maar tegelijkertijd geen enkel probleem zien in frisdrankautomaten en kantines die vette en zoete happen verkopen. De vraag dringt zich op of scholen überhaupt een rol of verantwoordelijkheid hebben als het om gezondheid gaat, maar dan blijft het weer vreemd dat roken wel wordt aangepakt en de oorzaken van overgewicht niet.
En terwijl het aantal leerlingen dat rookt afneemt zien we een steeds groter aantal leerlingen dat te dik is. Recent bleek bijvoorbeeld dat 60% van de Amsterdamse schooljeugd te dik is (BMI ≥25) en daarvan was 40% obees (BMI ≥30). Zorgelijk is ook dat Turkse en Marokkaanse leerlingen meer dan gemiddeld te zwaar of obees zijn. Voor hindoestaanse leerlingen zou hetzelfde kunnen gelden, maar die worden niet als specifieke bevolkingsgroep aangemerkt en dus vinden we nergens terug in de statistieken.
Het huidige regeringsbeleid kenmerkt zich door een laisser faire attitude als het gaat over lifestylekwesties. Er wordt gekort op preventieve gezondheidszorg, want dat is ‘ieders eigen verantwoordelijkheid’. Een opmerkelijke opvatting als het om volksziektes gaat met een epidemisch karakter, maar het zij zo. Scholen zitten uiteraard ook niet te wachten op wéér een nieuw aandachtsgebied, vooral ook omdat ze zich van dezelfde overheid moeten concentreren op taal en rekenen.
Het idee dat overgewicht door ouders zelf aangepakt moet worden is lichtelijk naïef te noemen. Dit idee gaat uit van het idee dat ouders hiertoe in staat zijn. Dat is echter een misvatting die voorbij gaat aan zaken als sluipsuiker en -zout, aan de paradoxale effecten van de consumptie van light producten en labels als Ik-Kies-Bewust. Waar bijvoorbeeld bijna iedereen denkt dat vet heel slecht is, consumeert bijna iedereen ongemerkt een dagelijkse overdosis aan suiker en zout via gemaksvoeding en andere voedingsproducten.
Om te weten wat je eet moet je een doorgeleerde etikettenexegeet zijn en bijvoorbeeld weten dat suiker ook suiker is als het glucose, fructose of melasse heet. Wat ook maar weinigen weten is dat mensen die light producten eten daarmee meer calorieën binnen krijgen dan anders omdat ze ongemerkt gaan overcompenseren. Last but not least zijn er de gezondheidslabels als Ik-Kies-Bewust. Labels die prijken op producten als mayonaise waar maar liefst 18% suiker in zit of bijna vier klontjes per 100 gram product.
Negentig procent van de te zware leerlingen van nu zijn te zware volwassenen van morgen. Het enige moment dat je het probleem van overgewicht kunt aanpakken is als mensen nog jong zijn, want bijna niemand slaagt er in om duurzaam af te vallen. Wat dat aangaat lijkt het logisch dat scholen zich inspannen om te voorkomen dat leerlingen te dik worden; door meer beweging te stimuleren door de kantine te vergroenen en door leerlingen en hun ouders voor te lichten. Immers, overgewicht is in heel veel gevallen een kwestie van een tekort aan kennis, van mensen die zichzelf niet bewust zijn van de gevolgen van hun gedrag die denken dat ze goed bezig zijn met een drinkontbijt op basis van groente en fruit met zo’n vertrouwenwekkend Ik-Kies-Bewust.-logo en met 16% suiker. Dus ook wat dat betreft is er een mooie taak weggelegd voor het onderwijs en als voorlichting over seks, drugs, roken tot de vanzelfsprekendheden behoort, is er geen enkele reden te bedenken waarom voorlichting over gezonde voeding en de gevaren van overgewicht niet op de agenda zouden moeten staan.
Zie ook: Reflexies.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten