zaterdag 24 mei 2014

Dode musfilet

Wij zijn niet goed in boekhouden en soms denken we dat dat maar goed is ook. Er is namelijk een school in Nederland die denkt dat je als het om duurzaamheid gaat het ene tegen het andere kunt wegstrepen. Dat een heel klein beetje minder ellendig leven voor heel veel dieren beter is dan een uitstekend leven voor heel weinig dieren.

Ons doet die opvatting elke keer weer denken aan de ijzeren rijstkom. Chinese machthebbers die verkondigden dat het volk niks te klagen had over rechteloosheid, gebrek aan vrijheid etc want, ze krijgen toch elke dag een rijstkom vol rijst en hebben recht op gratis medische zorg.

Kip blij met dode mus
Dus als Meat Your Own kritiekloos een persbericht van het CBL overneemt over de Hollandse Kip, die langer leeft dan de gangbare scharrelkip en trager groeit, dan worden we een beetje moedeloos. Immers die kip zit straks nog steeds met 19 kippen op één vierkante meter en leeft maar drie [3] dagen langer. Maak je een kip blij met een dode mus?

De gemiddelde consument echter is dol op dode mus, want dode mus is fijn voor het geweten en goed voor de portemonnee. Bovendien heeft deze meneer of mevrouw bij 'beter leven' een romantisch, arcadisch beeld. Hij of zij denk dan niet aan verwaarloosbare verschilletjes zoals 21 kippen per m2 of 19 per m2. En dat langer leven staat voor maar twee dagen meer of te wel een leven van 45 dagen, daar kan hij/zij zich HELEMAAL niks voorstellen. Dus zal die Hollandse Kip een geducht marktaandeel gaan afknabbelen van de kip met één ster. Niet dat die nou zo het goed hebben, maar die zitten met 12 op een vierkante meter.

Geiten wollen sokken uit de kast
Het gevolg kan dus zomaar zijn dat boeren die hebben geïnvesteerd in beter-leven-kippen besluiten om toch maar weer 19 kippen per vierkante meter te gaan houden. Het gevolg kan dus zomaar zijn dat een aantal kippenboeren een heel klein stapje vooruit doet en een groot aantal anderen twee stappen terug.

Maar volgens Meat Your Own zijn we een beetje een oude zeur. Azijnpissers ook, want het zijn stapjes in de goede richting en omdat het om een heleboel kippen gaat... bovendien vergeten we dat ze ook de uitstoot gaan terugdringen en dat de kippenmest wordt gebruikt voor teelt van het voer. Een gesloten kringloop. Je zou er je geitenwollen sokken voor uit de kast halen...

Maar krijgen we dan een aparte meststroom van kippenstal naar kippenvoerakker? Wordt de kippenmest niet sowieso verhandeld en maakt het dan uit of ze wordt gebruikt voor tarwe, suikerbiet of snijbloemen qua duurzaamheid? Als het al waar is, dan lijkt het ons omslachtig dom en verre van duurzaam.


dinsdag 20 mei 2014

Overkill tegen overgewicht

De simpelste oplossingen zijn vaak meteen ook nogal simplistisch. Nu wordt er weer voorgesteld om voedselverpakkingen te voorzien van afschrikwekkende foto's van dikke mensen en om te komen met richtlijnen voor gebruik van vet, suiker en zout in voeding.

Volgens Het Parool hebben de belangengroepen Consumer International en de World Obesity Federation dat voorgesteld. Volgens ons is dat net zo dom als het volgen van een dieet om dun te worden. Uiteraard hebben deze clubs wel een punt door te stellen dat overgewicht een veel gewichtiger probleem is dan roken, omdat je nu eenmaal iedere dag moet eten.

Oh, is een taartje geen gezondheidsvoedsel..
Er lijkt geen speld tussen te krijgen, tenzij je iets verder doordenkt. Immers, anders dan bij tabak, wat voor iedereen ongezond is, is eten niet voor iedereen ongezond. Het gaat om maat houden en afwisseling. Dus moet het graatmagere tienermeisje bij elke reep chocolade worden geconfronteerd met een afschrikwekkende foto van een mens met een rimpelig vetschort? Moeten we op taartjes gaan verkondigen dat het geen gezondheidsvoedsel betreft? En als er regels komen voor vet- en suikergehaltes, betekent dat dan niet dat we alleen industrieel gebak overhouden, waarin suiker is vervangen door een chemische zoetstof. Zeg maar dag ambachtelijk bakkertje...

En wie gaat die normen bepalen? Ons staatseigen Voedingscentrum, dat bepaald geen pas houdt met de stand der wetenschap en dat wordt geleid door een Unileverdame? Daar krijgen wij het nou van aan ons hart.

Fatsoensnormen
De kern van het probleem is onzes inziens niet zozeer dat er in bepaalde voedingsmiddelen idiote hoeveelheden suiker zitten (of zout of...), maar dat we het niet weten. Zijn we dan met ons allen echt zo stom dat we niet snappen dat er veel suiker zit in gebak of cola? Nee toch zeker! Maar wat we niet weten en ons ook helemaal niet voor kunnen stellen is dat er in mayonaise vaak bijna 20% suiker zit en dat als er maar 18% in zit dat het dan ineens een gezonde keuze is. Wat we ook niet weten is dat twee eetlepels ketchup overeenkomen met twee eetlepels suiker*.

Ons lijkt dit een typisch voorbeeld van overkill en daarmee wordt zoiets ook effectloos. Waarschuwen moet je doen tegen het onverwachte. We hebben het in onze allereerste blog al voorgesteld. Doe zoals de kijkwijzer, maar ga geen stickers plakken op banketstaven en cola. Maar stickers op producten met sluipsuiker en -zout, van fabrikanten die fabrieksvoer 'ambachtelijk' noemen en/of zich niks gelegen laten liggen aan fatsoensnormen met betrekking tot dierenwelzijn, milieu en handel dat lijkt ons heel zinvol.

Bronnen &Zo:
Het artikel in Het Parool

*Als het niet waar is, liegen we in commissie. We zagen het op een site en konden onze ogen niet geloven.

maandag 19 mei 2014

Totally nuts

Misschien zou het ons niet moeten verbazen, maar kokosnoten zijn van alle noten de belangrijkste en de grootste. Toch zouden wij dat niet hebben bedacht, maar dat komt omdat we bij noten aan alles denken, van hazel- en walnoten via macadamia en pistache tot aan beukenoten, maar gek genoeg valt kokosnoot bij ons in de categorie kokosnoot.

Maar goed, er worden elk jaar 20 miljard van deze noten geoogst en tot ver in de twintigste eeuw was het verreweg de belangrijkste plantaardige olie ter wereld. De olie kan goed in grote hoeveelheden worden geproduceerd, heeft een smeltpunt dat gelijk is aan dat van melkvet en is heel stabiel.

Ten onrechte verdacht
Ongeveer 90 procent van de vetten in de olie zijn verzadigde vetten en slechts 8% zijn meervoudig onverzadigd. In de jaren 70 en 80 is de voedingsmiddelenindustrie derhalve overgestapt op minder verzadigde, deels gehydrogeneerde oliën uit zaden. Inmiddels lijkt steeds duidelijker te worden dat verzadigde vetten ten onrechte worden verdacht van nadelige gezondheidseffecten. Tegelijkertijd zijn transvetten zwaar onder vuur komen te liggen en juist die zitten in de gehydrogeneerde oliën uit zaden...

Kortom er is geen enkele reden om niet te genieten van kokosolie als onderdeel van een uitgebalanceerd voedingspatroon.

bron:
On food and cooking - Harold McGee

verder lezen
Kokos-olie.nl

vrijdag 16 mei 2014

Melk is melk, maar water is geen water

Als twee druppels melk
We kunnen het niet laten; elke keer als we een melkveehouder spreken, stellen we hem voor om een premium melk in de markt te zetten. Melk in een mooie glazen fles, van een met naam en toenaam genoemde koe die door de bevallige schone met de hand is gemolken (plaatje!) en die in een bijzonder weilandje mag grazen. Die melk smaakt uiteraard per seizoen anders en die is duur, ja zelfs duurder dan bijzonder mineraalwater.

Het gevolg van dit betoog is dat we genegeerd worden of dat de boer in kwestie zegt, 'maar melk is melk'. In dat laatste geval halen we zijn oma van stal. 'Had die geen voorkeur voor de melk van een specifieke koe, wist dit niet na een slok dat er een dier ziek was?' We moeten de eerste boer nog tegenkomen die dat durft te ontkennen.

Graskaas, grasboter, grasmelk?
Dit brengt ons bij de vraag waarom het in de marketing van melk nooit over de smaak gaat. Als je de advertenties bekijkt, gaat het over hoe gezond melk is, dat je er sterkere botten van krijgt, wat het kost, hoe handig het pak wel niet is, dat er calcium aan is toegevoegd, dat de lactose eruit is gehaald, dat de koeien altijd buiten lopen enzovoorts. Van eten en drinken zouden wij verwachten dat de smaak ook wel een genoemd zou worden, maar bij melk lijkt dat niet het geval.

Wat trouwens ook zo gek is, is dat in Nederland melk het hele jaar door hetzelfde smaakt. Raar, want koeien eten niet het hele jaar door hetzelfde en, niet minder raar, waarvan wordt dan die graskaas en grasboter gemaakt? Tja, de raadselen zijn de wereld nog niet uit.

Niet meer uitwisselbaar 
Het lijken luxeproblemen, maar wat geen luxeprobleem is, is dat melk bijna altijd minder kost dan bronwater terwijl de productie van bronwater een fluitje van een cent is. Dus kost het bij bronwaters geen enkele moeite premiumproducten met maximumprijzen te vinden. Die meerprijs heeft uiteraard alles te maken met verschil in smaak. Melk is melk, maar water is geen water...

Uiteraard is melk geen homogeen product en zijn er net zoveel smaakverschillen als bij wijn of in elk geval veel meer dan bij water. De zuivelfabrieken vinden dat echter lastig, die werken liever met homogene melk, met een commodity. Want als de ene boer andere, betere melk zou hebben dan de andere, zou die ook een betere prijs moeten krijgen en dat is leuk voor de boer met niet voor de fabriek. Zo'n boer is dan ook ineens niet meer uitwisselbaar dus dat is allemaal best lastig en vooral duur.


Eigenlijk zou het buiten die grote fabrieken om moeten kunnen, maar dat wordt wel heel erg lastig. Op de markt in Ljubljana liepen we echter tegen de oplossing aan; de Mlekomat, een melkautomaat dus. In die automaat rauwe melk van een met naam en toenaam genoemde boer. Misschien nog niet helemaal wat we wilden, maar het kwam een heel stuk in de buurt. Het grootste voordeel is dat je bij zo'n concept geen fabriek meer nodig hebt.

We zagen het al voor ons, want waarom zou dat niet in de Nederland kunnen... Maar het kan dus niet in Nederland vanwege de regelgeving... rauwe melk maag alleen aan de boerderij worden verkocht. We lijken daarin een beetje een uitzondering, want in Duitsland, Oostenrijk en Zweden is dat allemaal geen probleem. En toch zijn ook dat allemaal EU-lidstaten met mensen die erg veel op Nederlanders lijken... De wereld van de melk blijkt een wereld voor raadselen.

maandag 12 mei 2014

Melk zonder melk

Misschien hebben we last van vooringenomenheid, selectieve verontwaardiging of iets anders dat onze opmerkingsgave beïnvloedt. We zouden het dus mis kunnen hebben, maar toen we een stukje over melk schreven vonden we het weer eens nodig om lactosevrije melk te noemen als typisch voorbeeld van hedendaagse wankelmoedigheid.

Lactosevrije melk wordt in de markt gezet als je-van-het-voor mensen met lactoseintolerantie. Maar in onze beperkte visie is lactosevrije melk hetzelfde als melk zonder melk. Als we zin hebben in kwade gedachten verzinnen we dat de melkfabrieken dit een geweldige mop vinden omdat ze meer krijgen voor lactose als grondstof voor de industrie dan als component van de melk. Die melkvrije melk is natuurlijk duurder dan gewone melk want de lactose wordt vervangen door kostelijk water...

Het zal zo'n vaart niet lopen
En er is vraag naar, want het aantal mensen met een lactoseintolerantie neemt endemische vormen aan. Net zoals het aantal mensen dat geen gluten meer verdraagt. Wat wij dan weer raar vinden is dat zowel gluten als lactose van nature in bepaalde producten vookomen. We consumeren die spullen al eeuwen en eeuwen en nu ineens kunnen 'we' er niet meer tegen. Met acrylamide is iets soortgelijks aan de hand. Het is een stofje dat vrijkomt bij bakken en geeft brood, pepernoten en andere baksels een mooi bruin kleurtje. En nu zomaar ineens krijgen we er kanker van terwijl we sinds de ontdekking van het vuur niets anders doen dat eten een bruin kleurtje geven.

We denken dan twee dingen. Ten eerste het zal zo'n vaart niet lopen en het gaat wel weer over. Ten tweede vinden we het maar verdacht dat we deze ouwe getrouwen ineens niet meer kunnen verdragen terwijl we de eerste guargom-, johannesbroodpitmeel-, zuurteregelaar-, hgcs-intoleranten nog tegen moeten komen. We suggereren uiteraard niks, maar raar is het wel.

Bezoek FOODbazar