De enig werkzame optie

Op het blog van NRC Next een conversationstarter over gebruik van antibiotica in de veeteelt. De titel: Alleen consumenten die biologisch eten en daarvoor betalen, mogen zeuren over antibiotica: Veehouderij gebruikt minder antibiotica, maar het verkoopt niet.

Het stuk is een commentaar op een noodkreet van Irene van de Voort, van Remeker. Het is verleidelijk om helemaal mee te gaan in het betoog, maar toch wilde ik dat niet doen.

Irene heeft volkomen gelijk, maar het is wel een theoretisch gelijk. Het geldt voor de goed geïnformeerde, geïnteresseerde medemens, die in staat is om priegelige voedseldeclaraties te lezen en te begrijpen, maar gaat voorbij aan mensen die in de veronderstelling leven dat de overheid wel waakt over hun gezondheid, die vertrouwen heeft in keurmerken als Ik Kies Bewust en het sterrensysteem van de Dierenbescherming, dat heet te staan voor een beter leven voor dieren als kippen, varkens en runderen en die afhaakt bij corps 5 en woorden als monosodiumglutamaat.

Als hij of zij echter ontdekt dat een ‘bewuste keuze’ hetzelfde is als een heel klein beetje minder sluipsuiker en dat de Dierenbescherming vindt dat kippen die met 14 lotgenoten een vierkante meter hok moeten delen (inclusief vrije uitloop) zó'n goed leven hebben dat ze twee sterren ook al hebben ze geen snavel meert* … dan laat de reactie zich raden. Die consument vertrouwt vervolgens geen enkel keurmerk meer.

Een dode meer of minder
Die consument kan zich bovendien niet voorstellen dat overheden een beperkt bedrijfsbelang voorrang geven op de volksgezondheid. Diezelfde consument had zich misschien ook al eens verbaasd over de gang van zaken rond de q-koorts waarbij omwonenden van getroffen bedrijven niet mochten weten dat ze gevaar liepen. Het bedrijfsbelang gaat immers vóór een dode meer of minder. En was er niet ook nog iets als antibiotica, dat laatste redmiddel, dat steeds minder werkzaam wordt als gevolg van diezelfde bedrijfsbelangen... dus om nu alle vertrouwen in een integere overheid te stellen is ook wel veel gevraagd.

Wijzen naar de consument is dus wat simplistisch, wijzen naar de boer is ook geen zinvolle optie, die zit in een grid lock. Zo maar het roer omgooien komt meestal neer op financiële zelfmoord. Wijzen naar de overheid die economie boven volksgezondheid stelt..? Ook geen optie omdat wij als kiezers… toch denk ik dat dát de enige werkzame optie is.