Teamplayers

Of het nu over vet/suiker gaat, mensen met psychiatrische aandoeningen, infrastructurele projecten, natuur in dit land, asielzoekers... soms worden er van die besluiten genomen waarvan je je echt niet kunt bedenken hoe iemand die compos mentis is, ze met droge ogen en zonder bezwaard gemoed kan verdedigen.

Illustratief is het beleidsvoornemen om mensen met geestelijke aandoeningen als psychoses en schizofrenie een eigen bijdrage te laten betalen. Het veld - zoals dat heet - geeft aan dat dat een slecht idee is, wat ertoe gaat leiden dat er weer mensen in de goot belanden die onder dwang opgenomen moeten worden. Dat gaat veel geld kosten en bovendien is het vreemd dat die bijdrage wél wordt gevraagd van mensen met een geestelijke aandoening, maar niet van mensen met een fysiek probleem.

Mevrouw de bewindspersoon
Er  zijn dus twee hele goede redenen om je als beleidsmaker in kwestie achter de oren te krabben. Beide redenen afzonderlijk, de rechtsongelijkheid, maar ook het feit dat het meer in plaats van minder geld gaat kosten, zijn al voldoende om het voornemen fluks in te trekken. Bij elkaar opgeteld zouden ze moeten leiden tot een traumatiserend gevoel van schaamte en chronische agorafobie.

Maar niks van dat alles. Mevrouw de bewindspersoon blaakt nog steeds van het zelfvertrouwen en hij/zij gaat onverdroten voort op de ingeslagen weg.

Groepsratio versus common sense ratio
Hoe werken die dingen eigenlijk? Haar juristen zullen haar ongetwijfeld hebben gewezen op het principe van de rechtsgelijkheid, de economen zullen haar hebben geïnformeerd over de negatieve besparingen en het veld zal haar best wel hebben uitgelegd dat mensen met psychoses en schizofrenie door hun aandoening vaak niet kunnen en/of willen betalen.

Dat de bewindspersoon in kwestie alleen maar heel eigenwijs/eigengereid is, kan ik niet geloven. Dan zou ze wel heel erg van haar eigen gelijk overtuigd moeten zijn. Volgens mij is er een bijkomende factor die leidt tot deze koppige, destructieve hardnekkigheid.

Volgens mij is er wel degelijk sprake van ratio, maar niet van de gewone common sense ratio. Er lijkt sprake van een groepsratio. Het gaat de betrokken bewindspersoon er dus niet om dat ze iets doet logisch en verstandig is in het grotere geheel, maar dat ze iets doet wat logisch en verstandig is binnen de groep. Dan mag je dus iedereen tegen je in het harnas jagen, sterker nog, dat heeft alleen maar versterkende effecten op de groepscohesie. Hoe harder er van buitenaf tegen de groep wordt aangeschopt hoe groter de saamhorigheid.

Het zal wel weer een evolutionair rudiment zijn zo'n mechanisme waarbij we onbewust ons zelf opofferen voor het grotere goed wat het voortbestaan van de groep is. Wel jammer dat het zulke slechte beslissingen leidt.