Van scepsis via hitsig geitenkruid tot cirkelredeneringen

Vandaag kreeg ik weer eens een bericht via AVAAZ.ORG! Dat is een organisatie die zich inzet voor de verdrukten der aarde. Ik heb er altijd wat moeite mee. Natuurlijk niet met opkomen voor belangen van mensen in nood of andere beklagenswaardigen, maar de schrille toon voedt mijn scepsis. Het doet me altijd weer denken aan emailacties voor lieve kindjes met enge ziektes die vaak al lang geleden zijn overleden. Goed bedoeld allemaal, maar de nabestaanden zitten met de gebakken peren.

In dit geval betrof het een actie tegen EU wetgeving die binnenkort van kracht dreigt te worden en waarmee wordt bereikt dat heel veel kruidengeneeswijzen illegaal worden. Onder het mom van een gelijk speelveld heeft men bedacht dat de geneeskrachtige werking van kruiden wetenschappelijk getoetst moet worden, zoals dat ook geldt voor gangbare (wat heet) farmaceutische middelen.

Hitsig geitenkruid

Op het eerste gezicht een goed voorstel, maar het betekent wel dat huismiddeltjes die misschien al honderden jaren op kleine schaal worden gebruikt en waar nog nooit iemand ziek van is geworden - en mogelijk ook wel niemand beter - niet meer gebruikt zullen mogen worden. Want wie gaat een bedrag van tussen de 90.000 en 145.000 euro betalen voor een toelating ten behoeve van hitsig geitenkruid (Epimedium grandiflorum), inderdaad, de  door Pfizer zo gevreesde concurrent van zijn all-time seller Viagra, of voor de moerasspirea (filipendula ulmaria), naar verluidt goed tegen maagzuur, diarree en hoofdpijn.

Geil geitenkruid

Zelf ben ik geen groot aanhanger van de kruidengeneeskunst en ander medicinaal folklorisme. Maar ik ben ook geen groot aanhanger van de meer synthetische farmacie. Het is een beetje of je door de hond of door de kat wordt gebeten. Strychnine bijvoorbeeld is honderd procent natuur en honderd procent dodelijk en nog op een nare manier ook. Verder vrees zou ik onrustig worden van het idee dat mijn behoefte aan Epimedium grandiflorium ertoe zou leiden dat dat lieflijke plantje met haar kenmerkende grote bladeren snel zou uitsterven iets wat ik a) niet op mijn geweten zou willen hebben en wat b) niet bevorderlijk zou zijn voor mijn libido.

Maar goed, ik ben maar even gaan googelen en volgens The Independent is dit een serieus plan van de EU. En dus heb ik maar getekend op de site van AVAAZ.ORG. Het stuit me namelijk tegen de borst dat er weer een soort schijnveiligheid wordt gecreëerd, maar ook dat het er alle schijn van heeft dat de wetgever is ingefluisterd door de farmaceutische industrie. Er wordt door middel van dit soort wetgeving een effectieve blokkade gevormd tegen ongewenste concurrentie.

Voor de grote farmaceuten is het kopen van toelatingen allemaal niet zo'n probleem. Niet alleen qua geld, maar ook vanwege de sturing die kan worden uitgeoefend op het onderzoek. Ongunstige onderzoeksresultaten worden weggeredigeerd en universitaire onderzoeksinstituten zijn vaak afhankelijk van de Pfizers en MSD's van deze wereld.

Wat verder ook wel aardig is... laatst wierp iemand met op het Foodlog voor de voeten dat veterinair gebruik van antibiotica nodig is omdat er anders geen geld is om de nieuwe antibiotica te ontwikkelen die nodig zijn omdat de bestaande niet meer werken omdat ze zijn toegepast in de veehouderij...

Zes weken met rottende pootjes

Ik kan er maar niet aan wennen hoe kort het leven van een vleeskuiken is. Zes weken, 42 dagen... ik lieg er altijd maar twee weken bij, want anders klinkt het zo ongeloofwaardig. Mijn eigen kippen zijn na een half jaar (26 weken, 182 dagen) nog steeds kuikenachtige vogels van het soort waarvan je denk dat ze best nog wat zouden mogen groeien.

Zojuist een artikel gelezen van een voormalig toezichthoudend dierenarts bij de nVWA (nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit). Het sluit af met een opmerking over kuikens die last hebben van voetzoolleasies oftewel wegrottende pootjes. De nVWA doet daar niks aan want dat zou onderzoek zijn is zijn geen onderzoeksorganisatie...

Daarnaast wordt wel gecontroleerd of containers die worden gebruikt voor kuikentransport schoon worden gemaakt, maar niet wordt gecontroleerd of ze ook schoon zijn. Immers de EU-richtlijn spreekt van schoonmaken...

Ooit heb ik een panel voorgezeten waarin de hoogste baas van de VWA een van de leden was. Hij maakte zich nogal druk over het aantal mogelijke doden als gevolg van niet-naleving van regels door ambachtelijke kaasmakers. Idiote regels vaak, die voor veel zelfkazende boeren de doodsteek hebben betekend. Ik bagatelliseerde het gevaar van listeria enigszins, betoogde dat het potentieel aantal doden in het niet viel bij het aantal dodelijke keukentrapjesslachtoffers 24:2800. Hij was daarover 'not-amused, maar als ik dit nu lees ben ik dat nog veel minder.

AH-Erlebnis

Gelukkig brengt de school van mijn kinderen ze wel wat kritisch besef bij.

Een gezonde lunch... zomaar, uit altruïsme, zonder commerciële bijbedoelingen en uiteraard is er geen enkele reden of noodzaak om gezondheidsclaims aan te vechten of zelfs maar ter discussie te stellen...

En zo erg is het nu ook weer niet dat er geen AH-beleid is om discutabel vlees te weren. Het is immers de klant die vraagt om vlees dat haast niks kost. En dus is het ook gezond ondanks wat ESBL, MSRA... daar ga je echt niet dood van, althans vandaag nog niet.

AH onbetwistbare autoriteit op gebied van voeding en gezondheid

Mijn jongste zoon, negen jaar, blijkt op school les te krijgen over eten. Onder de titel "Ik eet het beter" wordt les gegeven over gezonde voeding. In de verte lijkt het materiaal op iets van onze alomaanwezige grootgrutter Heijn en dat klopt.

De school van mijn kinderen ziet er geen kwaad in, maar ik vind het bedenkelijk. Nu ben ik de eerste om aan mezelf te twijfelen en mezelf paranoia toe te dichten, maar het illustreren van de "schijf van vijf" met behulp van AH-huismerkproducten vind ik - op z'n zachts gezegd - ordinair en doorzichtig. Duurzaam is het ook al niet, want water komt in de optiek van AH uit een plastic flesje.

Verderop in het blad leer ik dat yoghurt wordt gemaakt met poedermelk en verder wordt er een hele pagina gewijd aan halvarine. Olijfolie wordt ook nog genoemd, maar boter - als u denkt dat ik hier zou kúnnen doelen op margarine, mag u nu wel stoppen met lezen - komt in het hele blad niet voor. Over halvarine wordt gezegd, "Halvarine smeer je elke dag op je brood...". Mijn arme kind zal zich nu wel misdeeld voelen, want iets anders dan boter heb ik nog nooit in huis gehad.

Wat ik met name kwalijk vind is dat deze vorm van product placement in een schoolse context wordt aangeboden. Vervelend is vooral dat AH daarmee de status krijgt van een onbetwistbare autoriteit op gebied van voeding en gezondheid. Immers aan het waarheidsgehalte van wat juf of meester zegt kan en mag niet worden getwijfeld en datzelfde geldt voor al het lesmateriaal.

Aan het waarheidsgehalte van dit soort materiaal daarentegen moet wel worden getwijfeld en ik zou er een voorstander van zijn om kinderen aan de hand van dit soort materiaal wat kritisch besef bij te brengen.

Eetwijzer stickers

Naar aanleiding van een vraagje vandaag toch maar weer wat gedaan aan het originele Eetwijzer-idee en de suggestie gedaan om een wilde eetwijzerstickerplakactie te organiseren. Daartoe de icoontjes van wat verklarende tekst en een QR-tag voorzien.

Afspreken bij de lokale AH, Aldi....?

Wij van WC-eend II

Boeiend artikel in NRC over de antibioticamaffia in Nederland, met als beschermheer Henk Jan Ormel, woordvoerder diergezondheid van het CDA. Veroordeeld wegens strafbare feiten als voorzitter AUV (€10,4 mio boete), maar dat is voor het CDA geen enkel beletsel hem in 2002 als kamerlid te accepteren en hem de verantwoordelijkheid te geven voor de portefeuille diergezondheid.
AUV-dochter Intervet is na Dopharma en Pfizer in Nederland de grootste leverancier van antibiotica. De AUV Holding zet €250.000.000 per jaar om.

Recept Kalfsnier met Steinpilsknödel (knödel met eekhoorntjesbrood)

Kalfnier en kalfsfilet in saus

• 1 Kalfsnier
• 6 cl Olijfolie
• 30 g Boter
• 1 Knoflookteentje
• 250 ml Kalfsfond
• 400 g Kalfsfilet
• 50 g Parmezaanse kaas
• Witte wijn
• Rozemarijn
• Platteperselie
• Bloem
• Peper
• Zout

De nieren ontdoen van overtollig vet, met veel zout doorkneden, na ongeveer tien minuten zout eraf wassen en droog maken. Die nieren bedekken met bloem, even het teveel afschudden en dan bakken in de olie met knoflook, rozemarijn en peterselie op een matig vuur. Met een scheutje wijn blussen. Fond toevoegen en met deksel op de pan tien minuten laten trekken. De filet in plakken snijden, per en zout naar smaak en de laatste drie minuten mee laten garen in de pan met de nieren. Voor serveren parmezaan toevoegen aan de saus.

Steinpilzknödel
Duurzaam omdat het een prima manier is om oud brood te recyclen!

500 g witbrood
20 g boter
500 g eekhoorntjesbrood (of 50 gram gedroogd eekhoorntjesbrood dat eerst minimaal 30 minuten heeft geweekt in heet water (vocht bewaren en toevoegen aan jus of saus)
2 sjalotjes
50 g gedroogde ham
50 g gedroogde tomaten
100 g Mozzarella
5 eieren
1 laurierblad
100 g paneermeel
50 g parmezaanse kaas
4 cl plantaardige olie
tijm
dragon
suiker
peper
zout

Het brood in dobbelsteentjes snijden, de boten met de tijm in een koekenpan goudgeel aanzetten en uit de pan nemen. In dezelfde pan het fijngesneden eekhoorntjesbrood, de sjalotten, de ham, tomaten en de dragon kort aanzetten en toevoegen aan het brood. De gesneden mozarella toevoegen, kruiden met zout, peper en zout naar smaak. De eieren, op het wit van eentje na, toevoegen en het geheel met de hand goed kneden tot er een stevige massa ontstaat die tot balletjes gevormd kan worden. De knödel in kokend heet waten met een laurierblad geedurende 12-15 minuten laten ‘trekken’ (niet laten koken). Het eiwit losslaan. De knödel door het eiwit halen en dan door het paneermeel en de parmezaanse kaas rollen en deze daarna in een beetje olie goudgeel bakken.

Opening Landmarkt Schellingwoude

Het leven kan raar lopen. Vroeger liepen de koeien van mijn opa in Schellingwoude, gisteren bezocht ik de pas geopende Landmarkt in Schellingwoude. Mijn opa verkocht een deel van zijn melk direct aan een aantal mensen uit de buurt. Hij kon lyrisch worden over de smaak van de melk van een bepaalde koe: 'De melk van Klazina 3 is zo heerlijk notig.' Paling, spiering en sprotjes werden soms met vissers geruild voor zuivelproducten.

Maar goed, de jaren zestig en zeventig leidden tot stadsuitbreidingen, rondwegen, galerijflats, projectontwikkelaars en mijn opa moest maar elders gaan boeren. Vervolgens ging  het platteland innoveren, mechaniseren, consolideren en werd er niet meer verkocht aan de buren (stel je voor, rauwe melk en niet eens halfvol!), alles moest grootschalig en homogeen en bulk en export. De smaak werd weggerationaliseerd, want grootgrutters hebben zo hun eigen ideeën over wat de klant moet willen.

Gelukkig lijkt de wal het schip te keren en beginnen steeds meer mensen het gangbare supermarktaanbod zat te worden. Ze willen weer producten met een authentiek verhaal, met smaak en ze willen weten wie de boer achter de kaas, het vlees en de groente is. Maar veel boeren hebben geen tijd om hun eigen producten aan de man te brengen. De afstand tussen boer en klant, stad en platteland is te groot geworden voor de dagelijkse boodschappen

Landmarkt probeert die kloof te overbruggen met een concept dat bestaat uit een soort overdekte markt waar, naast bijzondere (streek)producten, ook alledaagse producten aangeboden worden zoals chips, bier en wc-rollen. Daarnaast is er een marktrestaurant waar de producten geproefd kunnen worden en verder heeft de bakker een café.

Het is nog wel te zien dat de Nederlandse boeren zich moeten herpakken als producenten van streekproducten. Aan het aanbod is te zien dat er maar weinig boeren in de directe omgeving zijn die klaar zijn voor dit concept. Zo komt het vlees uit de Betuwe en niet van een boer uit Waterland en iets soortgelijks geldt voor de groenten. Wat mij betreft zou ook de signing wel wat duidelijker een link mogen leggen naar de producerende boeren.

Het is al met al een dapper initiatief dat navolging verdient. Immers, de markt voor streekproducten bevindt zich in een typische kip-ei-situatie. De klanten willen wel streekproducten, maar ook gemak, de boeren willen wel produceren, maar willen ook afzetzekerheid. Voor boeren ligt dat iets complexer dan voor bijvoorbeeld een tekstschrijver. Zomaar even omschakelen is er voor een boer niet bij. Zijn productieprocessen duren gemiddeld een jaar en veel van zijn producten zijn zeer beperkt houdbaar. Landmarkt heeft heel dapper besloten deze vicieuze cirkel te doorbreken met een, (vooralsnog) noodzakelijker wijze, wat hybride concept. Laten we hopen dat de klanten blijven komen - gisteren was het druk - en dat ze iets in gang zetten waar iedereen blij van wordt. Dat ze met andere woorden een goed alternatief is voor het leveren aan dat handjevol inkoopcombinaties dat slechts kijkt naar kosten en efficiency.

Off topic

Ik las ergens deze week een stuk in NRC over het plan van de minister van Justitie - nee, we noemen geen namen - om de griffierechten kostendekkend te maken. Het betrof een ingezonden brief van een rechter die dit idee wel heel raar vond.

Het is dan ook een raar idee en ik snap weer niet goed dat heel Nederland niet over de minister heen valt. Het dekkend maken van de griffierechten lijkt best logisch, immers je vraagt een dienst en dan is het logisch dat je daarvoor betaalt. Maar rechtszaken zijn ook bedoeld ook jurisprudentie op te leveren. Wetgeving is heel vaak niet waterdicht en kan op verschillende manieren worden uitgelegd. Een rechtszaak kan zodoende het effect hebben van een reparatie van onvolkomenheden in de wet.

Door €500 tot €1250 te verlangen van mensen die een zaak voor de rechter willen brengen wordt de drempel voor mensen met weinig geld te hoog terwijl het voor grootverdieners, maar ook voor bedrijven en overheden geen enkel probleem is om een zaak aan te spannen, zich te verdedigen of in hoger beroep te gaan (€1250).

Maar, als we nu toch gaan bezuinigen op de  rechtspraak stel ik voor dat we ook het stemmen kostendekkend gaan maken. Toch te gek dat iedereen boven de 18 mag stemmen! Door stemrechten te verkopen kan stemmen weer gaan renderen en daarnaast levert dit directe besparing op doordat de workload afneemt als er minder stemmen worden uitgebracht.